Effectief beïnvloeden

Ken je het gevoel op een totaal andere golflengte te zitten dan degene met wie je in gesprek bent? Je bent het gesprek aangegaan met een doel voor ogen, maar jullie bereiken elkaar maar niet. Je voelt machteloosheid of wordt langzaam geïrriteerd en/of boos. Hoe krijg je de ander mee in wat jij wilt? Wat kun je doen om écht verbinding te maken? De Roos van Leary biedt uitkomst. En kijk ook eens naar mijn blogartikel over Geweldloze Communicatie. Dat wil je dan ook niet missen!

Het gaat over rozen

De Roos van Leary is een model dat laat zien hoe beïnvloeden werkt. En… waarom het heel vaak niet werkt. Het geeft je concrete handvatten voor wat je dán moet doen, zodat je de kans vergroot dat het wél weer werkt. Het is een communicatiemodel dat interactiepatronen tussen mensen inzichtelijk maakt. Juist omdat het de vaak ingewikkelde patronen heel helder en eenvoudig neerzet.

Hoe het werkt

Twee basisprincipes
Gedrag roept gedrag op. Jij wordt boos omdat de ander iets doet wat jij niet leuk vindt, je huilt als een ander je pijn doet, je helpt als iemand om hulp vraagt, etc. Dit gebeurt vaak onbewust. De Roos van Leary maakt je er om te beginnen bewust van hoe dit automatische actie-reactie patroon werkt. Volgens Leary gelden er daarbij twee belangrijke basisprincipes:

  • Samen-gedrag lokt samen-gedrag uit en tegen-gedrag lokt tegen-gedrag uit.
  • Boven-gedrag roept onder-gedrag op en onder-gedrag roept boven-gedrag op.

Vier ‘spelregels’
Kijkend naar bovenstaand plaatje van het model, zijn er vervolgens vier ‘spelregels’ die je bij het effectief beïnvloeden van de communicatie tussen jou en de ander. Het is handig om een praktijksituatie in gedachten te nemen als je de basisprincipes en spelregels leest. Zo kun je meteen onderzoeken wat er in jouw situatie aan de hand was.

  1. Boven-samengedrag roept onder-samengedrag op (leidend gedrag roept volgend gedrag op).
  2. Dit geldt andersom ook: onder-samengedrag roept boven-samengedrag op (volgend gedrag nodigt uit om leidend gedrag te gaan vertonen).
  3. Boven-tegengedrag roept onder-tegengedrag op (aanvallend gedrag roept verdedigend gedrag op).
  4. En ook hier geldt weer het omgekeerde: onder-tegengedrag roept boven-tegengedrag op (verdedigend gedrag vraagt om een aanvallende reactie).

Als je dit weet, kun je er gebruik van gaan maken. Om zo in de communicatie met anderen je doelen sneller te bereiken.  Het is namelijk niet altijd effectief om op de automatische, natuurlijke actie-reactie manier te reageren op de ander. Als je bijvoorbeeld te maken hebt met een competitieve dominante baas die onredelijk is (aanvallend) dan kun je bij de natuurlijke reactie (verdedigen) je eigen belangen wel vergeten.

Nog even op ’n rijtje
Samenvattend is dit het proces wat je doorloopt als je effectief wilt beïnvloeden aan de hand van de Roos van Leary:

  • Sta stil bij wat je wilt bereiken.
  • Besef dat als jij wilt dat de ander zich anders/op een bepaalde manier gedraagt, je eigen gedrag de sleutel is tot succes.
  • Gebruik de ‘spelregels’ van het model om de ander mee te krijgen in wat jij wilt.
  • Laat je inspireren door onderstaand voorbeeld of eigen praktijkvoorbeelden uit het verleden.

Een voorbeeld

Je loopt er steeds weer tegenaan dat je leidinggevende zich bijzonder autoritair opstelt, alleen zijn eigen ideeën wil uitvoeren en niet open staat voor jouw mening (dominant; boven-tegengedrag).

Dit maakt dat je steeds minder geneigd bent je eigen ideeën in te brengen. Waar je voorheen nog wel de energie had om tegen zijn ideeën in te gaan (mijn idee is beter), trek je je nu als het ware terug (laat maar, ik breng gewoon geen ideeën meer in). Beiden overigens onder-tegengedrag.

Stap 1
De eerste stap is het vaste communicatiepatroon tussen jullie, in dit soort situaties, te doorbreken vanuit je eigen gedrag. Dit doe je door naast hem in de Roos van Leary te gaan zitten. Je was gewend om in tegengedrag te vervallen, maar nu ga je juist boven-samengedrag laten zien en neemt een leidende rol. Bijvoorbeeld door het initiatief te nemen: “Dat idee van jou, daar wil ik graag verder over praten. Laten we een afspraak inplannen.” Aangezien leidend gedrag, volgend gedrag oproept, is de kans groot dat hij met je mee gaat en de afspraak ingepland wordt.

Stap 2
Dan weer terug naar wat je het liefst zou willen: Dat hij meer open staat voor en rekening houdt met jouw inbreng. Dat hij écht naar je luistert. Met andere woorden: Je wilt dat hij samengedrag vertoont. En dat kun jij bereiken! De afspraak is tenslotte al gemaakt, daarin is hij al met je mee gegaan. Hij is al opgeschoven in de Roos van Leary. Nu is het nog zaak om hem via het boven-samengedrag zover te krijgen dat hij naar jou luistert. Daarvoor moet jij onder-samengedrag kiezen:

  • Samen: aardig, sympathiek, meewerkend
  • Onder: passief, afhankelijk, onderdanig, conformerend

Dat doe je bijvoorbeeld door bij authoritair gedrag van je baas zelf vriendelijk te blijven en belangstellend te informeren hoe je zijn opdrachten het beste kunt uitvoeren. Informeer naar de achtergronden van zijn ideeën, zijn doelstellingen, etc. En presenteer mogelijkheden om aan die doelstellingen te voldoen.

Hoe voelt het als je dit leest…? Tegennatuurlijk? Je hebt misschien het gevoel dat je je juist ‘sterker’ op moet stellen. Wacht even…je bent er nog niet. Als je baas op deze manier namelijk in een samen-houding hebt gekregen, dan breng je je eigen ideeën of adviezen in. Je zult zien dat hij naar je luistert en je ideeën in overweging neemt. Of jou de ruimte geeft ze verder uit te werken. Doel bereikt!

Oefening baart kunst

Ga ermee oefenen. Je zult merken dat je het soms al helemaal doet volgens het model. Je hoeft het alleen nog maar bewuster in te gaan zetten. En lukt het niet, of lukt het niet in één keer, niks aan de hand. Er komt altijd een volgend moment, waarop je het weer kunt proberen. Durf ermee te spelen en je zult zien…het werkt!

Bereik je doel sneller
Kom jij regelmatig in situaties waarin je het lastig vindt om de ander mee te krijgen in wat jij wilt? Dan is een sessie ‘Effectief beïnvloeden’ zeker wat voor jou! We werken aan de hand van een praktijkvoorbeeld dat jij inbrengt. Na de sessie van zo’n twee uur beschik je over concrete handvatten om beter in verbinding te komen met de ander en zul je in jouw communicatie je doelen sneller bereiken. Neem contact op voor meer informatie of het maken van een afspraak.