Vanuit contact verbonden

Over communicatie en effectief beïnvloeden

Ik ben mijn hele leven al nieuwsgierig naar mensen en waarom ze doen wat ze doen. Ik kan steeds weer geraakt worden door gedrag van mensen en hun omgang met zichzelf en anderen. Zeker als het in deze omgang niet stroomt en dit bij mensen en/of in relaties gepaard gaat met negatieve emoties en gevoelens. Omdat communicatie een onderwerp is waar mijn hart ligt, zoom ik daar in dit artikel op in. Met handvatten en tips om de communicatie met jezelf en de ander (weer) te laten stromen.

De juiste verbinding
Ik geloof erin dat écht contact met jezelf en de ander een voorwaarde is voor goede en effectieve communicatie. Alleen vanuit écht contact kan de juiste verbinding tot stand komen. Met de juiste verbinding bedoel ik dat de communicatie stroomt en

1. er wordt toegwerkt naar een gezamelijk doel,
of
2. jij de ander mee krijgt om jouw doel te bereiken.

Al spelende wijzer
Als je nieuwsgierig bent naar hoe jij de juiste verbinding kunt maken, lees hieronder dan verder. Het gaat over een eenvoudig model aan waarmee je spelenderwijs kunt gaan oefenen om steeds effectiever te worden in je communicatie. En kijk ook eens naar mijn blogartikel over effectief beïnvloeden. Dat wil je dan ook niet missen!

Geweldloze communicatie

In het boek ‘Marketing is waardenloos, authenticiteit is magnetizing‘ van Joyce Meuzelaar las ik enkele zinnen die het model voor Geweldloze Communicatie van Marshall Rosenberg perfect introduceren:

‘Taal is één van de instumenten om onze innerlijke wereld weer te geven. […] Op het moment dat wij daadwerkelijk uitdrukken wat we bedoelen – dus wanneer de woorden coherent zijn met ons gevoel en we die woorden kunnen uitspreken zonder te oordelen naar de ander – wordt de bedoeling achter de woorden als zuiver en integer ervaren. Dan openen mensen zichzelf tenegover de ander en kan er werkelijke communicatie plaatsvinden. Wat voor moois zal er dan in de wereld gebeuren.’

Van wolventaal naar giraffentaal
Als ik de kracht van dit model zou moeten samenvatten in één woord, dan zou dit ‘oordeelloos‘ zijn. In onze communicatie oordelen en veroordelen we voortdurend waardoor we afstand creëren in plaats van verbinding maken. We zijn nooit helemaal zonder oordeel, de kunst is dit oordeel te herkennen en in het contact met de ander opzij te zetten. De kunst is om wolventaal om te zetten in giraffentaal. Wolventaal, zegt Rosenberg, is doorspekt met oordelen, kleineringen, beschuldigingen en verwijten. Het is een taal die manipuleert en uit elkaar drijft. Giraffentaal is de taal van het mededogen, van het hart; die spreekt van mens tot mens en zorgt voor verbinding. Deze taal van het hart kun je leren door uit te gaan van de volgende vijf stappen:

1. Waarnemen zonder oordeel

Als we onze waarneming combineren met een oordeel, zal de ander minder snel de boodschap horen die we écht willen overbrengen. Ze zullen geneigd zijn het als kritiek op te vatten en een tegen-houding aannemen. Geef dus zo feitelijk mogelijk weer wat er gebeurt. Dus: ‘Je bent later dan we hadden afgesproken’ in plaats van ‘Je bent te laat’.

2. Voel!

Sta stil bij wat de waarneming met je doet. Voel je je boos, blij, verdrietig…? Bedenk dat wat anderen zeggen of doen wel de aanleiding kan zijn voor je gevoelens, maar nooit de oorzaak. Omarm deze gevoelens, laat ze er zijn. Ook de pijnlijke en ongewenste gevoelens. Ze geven je informatie over jezelf. Maar pas op…we gebruiken het woord ‘gevoel’ ook wel eens verkeerd. Zo geeft ‘ik heb het gevoel dat…’ een mening weer. En ‘Ik voel mij verlaten’ gaat daadwerkelijk om het gevoel ‘angst’. Zuivere communicatie zou in dit geval zijn ‘Ik ben bang omdat ik alleen ben.’

3. Hou het bij jezelf

Realiseer je dat je gevoelens je vertellen waar je behoefte aan hebt. Maak contact met je werkelijke behoefte. Bijvoorbeeld:

  • Ik voel me boos omdat hij later thuis is dan we hadden afgesproken.
  • Waarom voel ik me nu eigenlijk boos?
  • Ik bang dat hij me zal verlaten en ik niet goed genoeg ben.
  • Ik heb er behoefte aan dat hij me belt of een lief berichtje stuurt als de afspraak met zijn vrienden langer duurt dan hij van te voren dacht.

Hoe meer je je bewust bent van je behoeftes, hoe onafhankelijker je in het leven staat en hoe beter je andere mensen kunt begrijpen. Het is de kunst om je werkelijke behoefte boven tafel te krijgen en onder woorden te brengen. Vertel duidelijk wat je nodig hebt (gebruik de ik-vorm) op een manier die ook rekening houdt met de behoeften van de ander.

4. Doe een verzoek

Als je alleen maar je gevoelens uit, kan het voor de ander soms niet duidelijk zijn wat je van hem verwacht. Vraag je af wat je van de ander wilt – wat je van hem nodig hebt zodat jouw behoefte vervuld wordt – en vraag daarom. Doe een verzoek. Gebruik daarbij positieve woorden; vraag wat je graag wilt, zeg niet wat je niet wilt. Bijna nog belangrijker dan de woorden die je kiest, is je houding en de energie die je uitstraalt als je je verzoek doet. Als je bijvoorbeeld geen ruimte laat om ‘nee’ te zeggen, is het een eis geworden in plaats van een verzoek.

5. Mededogen

Zonder mededogen en empathie werkt het model niet. Je hebt het bij alle stappen nodig. Mededogen is je respectvol inleven in wat anderen ervaren. Je leeg maken en luisteren met heel je wezen. Met aandacht bij de ander zijn in plaats van je te laten leiden door je eigen ego. Ja hoor, hoor ik sommigen al denken, leuk dat mededogen, maar als ik onwijs boos ben op iemand dan ben ik daar echt niet mee bezig. Dat moet dat er toch eerst uit?! Als je doel is om je te ontladen van dit soort heftige gevoelens is mijn antwoord: ja, knal het er meteen uit. Dat lucht vast even op….bij jou. Maar wil je échte verbinding dan is mijn advies vanuit mededogen te communiceren.

Je kunt je makkelijker uiten en maakt makkelijker contact als je je eerst inleeft in de ander. En inderdaad, we zijn vaak het minst geneigd ons zo kwetsbaar op te stellen in situaties waarin we ons imago willen ophouden, ons juist groot willen maken, uit angst ons gezag of onze controle te verliezen. Juist voor deze momenten geeft het model van Rosenberg je een steuntje in de rug!

In het kort
Zelf pas ik graag een verkorte versie toe van het model: praten over waar ik behoefte aan heb in plaats van over wat er mis is met de ander. Dan neemt de kans aanzienlijk toe dat er wegen gevonden worden om aan ieders behoeften te voldoen.

Aangezien ik geen heilige ben en bovendien over een flinke dosis ongeduld beschik, trap ik in mijn communicatie met anderen zeker wel eens in de vele valkuilen die op de loer liggen (achteraf realiseer ik me dan vaak welke omwegen ik allemaal genomen heb). Maar juist omdat oordeelloos luisteren/communiceren – en het daardoor écht in contact zijn met mezelf en de ander – mij keer op keer zoveel voldoening geeft, wil ik jou daar via dit artikel mee inspireren!

Giraffentaal leren onder begeleiding?
Is dit artikel voor jou een eye-opener, maar vind je het lastig om het zelf in de praktijk te brengen? Dan is een sessie ‘Geweldloos communiceren’ zeker wat voor jou! We werken aan de hand van een prakijkvoorbeeld die jij inbrengt. Na de sessie van zo’n twee uur beschik je over concrete handvatten om beter in verbinding te komen met jezelf en de ander. Neem contact op voor meer informatie of het maken van een afspraak.